Al enkele jaren is de VAM-berg in Drenthe een trekpleister voor wielerliefhebbers van binnen en buiten de provincie. Dat zette ons aan het denken: waarom zouden we dit kunstje in Groningen niet kunnen herhalen? Met een motie hebben we gevraagd een haalbaarheidsonderzoek uit te voeren naar de kansen voor een fietsberg in onze provincie.

De uitkomsten hiervan zijn onlangs gepresenteerd en stemmen zeer hoopvol: er liggen mooie kansen op voormalige vuilstortbergen bij Veendam en Usquert. Beide locaties hebben zo hun eigen voordelen. In Veendam past de komst van een fietsberg goed bij het recreatieve en groene karakter van Borgerswold, terwijl de berg in Usquert haarfijn kan worden aangesloten op bestaande en toekomstige fietsroutes.

Al langer de fiets op één
In Groningen zetten we al langere tijd de fiets op één. Dat doen we niet alleen om de fiets een steeds betere vervoersoptie te maken voor woon-werkverkeer, maar zeker ook om recreatief gebruik te stimuleren. Sportief fietsen is een populaire vrijetijdsbesteding van Nederlanders en bovendien ook nog eens goed voor ieders gezondheid.
Door een goed netwerk van fietspaden is er in onze provincie altijd iets nieuws te ontdekken voor de fietser. Het onderzoek geeft aan dat de locaties bij Veendam en Usquert goed passen in dit bestaande netwerk. Bovendien vormt een mooie toertocht via beide bergen en de VAM-berg in Drenthe voor de fanatieke wielrenner een unieke uitdaging.

Het onderzoek laat daarnaast zien dat de fietsbergen aantrekkingskracht hebben op mensen van buiten onze provincie. De VAM-berg in Drenthe is al enkele jaren een magneet voor wielertoeristen uit heel Nederland. Het geld dat zij hier besteden zou ook deels in Groningen uitgegeven kunnen worden, maar dan moeten we onze provincie wel nóg beter op de kaart zetten.

Een economische spin-off
De fietsbergen in combinatie met het uitstekende fietsnetwerk door de karakteristieke Groningse landschappen bieden daarvoor wat ons betreft een uitgelezen mogelijkheid. Bovendien kunnen de bergen onderdeel worden van een grote wielerwedstrijd met landelijke uitstraling zoals de Benelux Tour. Zo creëren we een economische spin-off waar ook lokale ondernemers van profiteren. Een win-winsituatie.

De kosten voor een fietsberg worden ingeschat tussen de 2 en 5 miljoen euro per locatie. Dit zal deels door overheden moeten worden gefinancierd, maar het onderzoek ziet daarnaast ook andere opties. Zo liggen er in het kader van de energietransitie mogelijkheden op een zijde van de berg een zonnepark te ontwikkelen, waarvan de opbrengsten gebruikt kunnen worden voor realisatie dan wel onderhoud van de fietsberg.

Daarnaast kunnen de kosten worden gedrukt door bij een eventuele verhoging gebruik te maken van secundaire bouwstoffen (gerecyclede afvalstoffen): dat is niet alleen goedkoper, maar ook nog eens duurzamer. Waar een wil is, is dus een weg.

Unieke kans voor Groningen
Wij zien de realisatie van de fietsbergen als een unieke kans voor Groningen. Als een uithangbord voor onze ambities rond toerisme, fiets, sport, gezondheid en energie. Het haalbaarheidsonderzoek onderschrijft dit en adviseert daarom een nadere verkenning te doen naar de mogelijke varianten, het draagvlak in de omgeving en de financiering.
Bij wielerverenigingen hebben we al veel enthousiasme geproefd voor fietsbergen in Groningen en zij willen graag meedenken bij de uitwerking en verantwoordelijkheid nemen voor het beheer. Als het aan ons ligt, gaan we daarom zo snel mogelijk met het vervolgonderzoek van start. Zo laten we zien dat we de fiets(er) in Groningen écht op eenzame hoogte zetten.

Dit artikel werd ook gepubliceerd in het DvhN dd 21 mei 2022